logo Red Star Development

dinsdag 2 maart 2021

Een filmpje op YouTube

Na acht maanden hard werken is Digital-Ink, software voor online creatief schrijven, in bèta. Het lijkt mij goed om deze mijlpaal met een screencast op YouTube te bekronen. Dit filmpje moet bij potentiële gebruikers de drempel verlagen om de software zelf uit te proberen. Ik wil beknopt de belangrijkste ideeën en concepten voor de prospect verklaren. En zo begin ik aan stap 1, van het maken van een filmpje op YouTube, zonder benul te hebben van de stappen die ik daarna allemaal nog moet zetten.

Stap 1: Scenario

Ik wil in het filmpje vertellen hoe Digital-Ink zich onderscheidt van zijn concurrenten. Dat betekent: vertellen dat je er niet alleen je roman mee kan schrijven, maar ook dat het een plek is om ideeën vast te leggen en om losse scenes te schrijven, en wat daarvan de relatie is met het schrijven van een roman.

Dus ik schrijf mijn verhaal, eerst in hoofdlijnen, en werk het steeds verder uit, tot het niveau van tekst die tijdens de screencast gesproken moet worden. Ik lees de tekst een keer hardop voor, neem pauzes waar ik in de screencast handelingen zal verrichten, om tot een schatting te komen hoe lang het filmpje ongeveer zal duren: ruim dertien minuten. Niet slecht.

Stap 2: Testdata

Ik wil dat mijn filmpje tot de verbeelding spreekt door een samenhangend verhaal te vertellen en herkenbare plaatjes te tonen. Mijn eerste idee is dan ook om de functionaliteit van de applicatie aan de hand van een verfilmd boek te tonen; dan kan ik de plaatjes van de acteurs gebruiken als profielfoto van de personages en typ ik stukjes uit het boek over. Lekker herkenbaar. Tot ik me op gegeven moment bedenk: mag dat zo maar, vanuit het perspectief van auteursrechten?

Nee dus.

Uiteindelijk heb ik eigen schrijfwerk gebruikt en foto’s uit het 'public domain' geplukt, maar het heeft wel veel tijd gekost om geschikte plaatjes te vinden.

Stap 3: Techniek

Dit is mijn eerste YouTube filmpje en ik moet me oriënteren op software waarmee je een screencast kunt opnemen. Na enig zoeken op internet lijkt OBS Studio een geschikte kandidaat te zijn. De waarschuwing, die ik in diverse vergelijkende artikelen tegenkom, dat OBS ingewikkeld is komen op mij achteraf overdreven over. Na het bekijken van één of twee video’s voor beginners heb ik redelijk in het snotje hoe het werkt. En het programma heeft fantastische mogelijkheden doordat je eenvoudig verschillende beeld- en geluidsbronnen kunt combineren.

Stap 4: Opnamedag

Aan het begin en eind van de video wil ik zelf in beeld komen tijdens een algemene inleiding en een outro, waarbij de inhoud van mijn scherm niet belangrijk is. Ik hang daarvoor een wit doek achter me op, zodat de achtergrond niet teveel afleidt. De webcam die in mijn laptop is ingebouwd blijkt van slechte kwaliteit te zijn: de resolutie is te laag, net als het aantal beeldjes per seconden dat hij kan doorgeven (10 FPS). Ik besluit het beeld van de webcam klein in de rechterbenedenhoek te plaatsen zodat deze beperkingen minder opvallen.

Ik heb een tweede monitor aan mijn laptop gekoppeld en daarop staat de OBS preview ingesteld. OBS neemt mijn browser window op en niet mijn volledige laptopscherm, zodat ik af en toe kan spieken in mijn scenario en onopvallend teksten in het filmpje kan kopiëren vanuit het tweede scherm. De sneltoetsen in OBS stel je zelf in en ze zijn onmisbaar. Het programma vangt (bijna) alle toetscombinaties af, ook als je het OBS venster niet actief hebt staan. Heel handig! Maar je moet wel goed opletten dat een toetscombinatie geen betekenis heeft in het scherm dat je wel actief hebt staan.

De opnames maak ik in kleine stapjes. Ik merk dat de pauzeknop een geweldige uitvinding is, maar het werkt alleen goed in de stukjes waar je zelf niet in beeld bent. Als ik me in een opname te vaak verspreek, doe ik de hele scene opnieuw. Ook wordt mijn tekst bij elke take weer een beetje bijgeschaafd. Aan het eind monteer ik alles met OpenShot, een eenvoudige video-editor, aan elkaar. Het resultaat van een hele dag opnemen is ruim dertien minuten video. Nu gauw het resultaat uploaden naar YouTube, nog even als een privévideo, en mijn vriendin vragen of ze er kritisch naar wil kijken.

Iteraties

Haar commentaar: het geluid is veel te zacht, dat doek achter me is geen gezicht, het geluid is niet lipsynchroon als ik in beeld ben, ik haper teveel en ik moet proberen zakelijk te blijven (in andere woorden: niet populair gaan doen). Maar de inhoud is verder goed.

Dat het geluid niet lipsynchroon is, blijkt te komen doordat het aantal beeldjes per seconde (FPS) van opname niet gelijk is aan het aantal FPS van het eindresultaat. Daar kan ik nu weinig meer aan doen. Om het volume te verhogen, importeer en bewerk ik de audio in het programma Audacity en ik knip er wat populaire uitspraken van mij uit weg. Het resultaat exporteer ik als mp3 bestand die ik weer in OpenShot importeer. Ik upload het bijgewerkte resultaat naar YouTube en bekijk het zelf nog een keer. Het is beter, maar niet goed genoeg.

Ik bestel een green screen en een betere webcam en als deze binnen zijn, schiet ik het filmpje opnieuw.

Poseren in de thuiswerkstudio
Poseren in de thuiswerkstudio

Op de tweede opnamedag doe ik alleen de eerste en laatste scene opnieuw met het green screen. Het groene achtergrond scherm is transparant in het eindresultaat en daardoor kun je met OBS elke achtergrond in je filmpje tonen die je wilt. Ik besluit niet te spannend te doen en gewoon het browserscherm door te laten schijnen.

Het resultaat is veel beter, maar het geluid op de tweede dag is echt van andere kwaliteit dan op de eerste dag door andere instellingen. Het lukt me niet om de verschillen met Audacity voldoende weg te werken.

Op de derde opnamedag schiet ik alle andere scenes opnieuw. Het geluid is nu goed. Mijn meeste versprekingen zijn ook weg en het filmpje maakt een consistente indruk. Na weer enkele rondes video editen is de duur nog iets ingekort. Versie 10 doorstaat de kwaliteitscontrole en ik maak deze versie publiek op YouTube. Na bijna 80 uur zwoegen is mijn filmpje van 12 minuten af. Ik hoop dat het de volgende keer, door mijn ervaringen van de afgelopen dagen, een stuk sneller gaat.

Het eindresultaat is hier te zien.

Lessen geleerd

  • Repeteer en schaaf je tekst bij: hou het to-the-point

  • Neem de tijd voor elke stap in het proces

  • Respecteer auteursrechten bij beeld en geluid dat je in je filmpje gebruikt. Trek desnoods je portemonnee op een betaalde stockfoto site.

  • Zorg voor de juiste spullen: goede microfoon, webcam, tweede monitor. En als je zelf in beeld komt: een green screen.

  • Gebruik steeds dezelfde microfoon en instellingen voor consistente geluidskwaliteit door de hele productie heen.

  • Wees kritisch. Laat bij voorkeur een onafhankelijke derde, bijv. een collega die niet bij de productie betrokken is, beoordelen of het resultaat volstaat.